Mąka
Przyznaję, że nad mąką nigdy się nie zastanawiałam.
Rozróżniałam ziemniaczaną, bo jest dość charakterystyczna, kupowałam tortową,
bo mi mówili, że jest najlepsza i wiedziałam, że jest żytnia, ale specjalnie
często jej nie używałam. Nawet nie zdawałam sobie sprawy z tego, co te nazwy
wrocławska, poznańska czy krupczatka tak naprawdę znaczą. Zainteresowałam się
tematem tylko dlatego, że chciałam wiedzieć o co tyle szumu w tej mące
pełnoziarnistej, no i przy okazji dowiedziałam się bardzo wiele o innych mąkach,
które są dostępne w naszych sklepach. Mąka pełnoziarnista zawiera dużo
błonnika, dlatego jest mąką, która w mojej dietetycznej kuchni teraz dominuje.
To nie znaczy, że jestem przeciwniczką białej mąki, bo też jej używam. Do
niektórych potraw pełnoziarnista się nie tyle nie nadaje, co zmienia ich smak
tak bardzo, że z niej rezygnuję, bo tęskni mi się za smakami takimi, jakie znam
od zawsze.
Znalazłam
kilka przydatnych informacji na temat rodzajów mąki.
- Mąka pszenna – bogata w błonnik, im bardziej pełnoziarnista tym lepsza, generalnie nadaje się do wszystkiego.
- Mąka żytnia – jest ciemna, nadaje się do wypieku chleba żytniego, ale trzeba ją mieszać z mąką pszenną.
- Mąka orkiszowa – ostatnio bardzo popularna, sprawdza się do wypieku chleba orkiszowego, ale też do innych wypieków, np. drożdżowych bułeczek, również na słodko.
- Mąka jęczmienna – dodawana jest jako dodatek do pieczywa żytniego lub pszennego.
- Mąka gryczana – aromatyczna mąką dodawana jako domieszka do chleba, sprawdza się do wypieku naleśników gryczanych.
- Mąka ziemniaczana – dodawana do sosów, do budyniu jako zagęszczacz.
- Mąka kukurydziana – doskonała do wypieków wszelkiego rodzaju, jako zastępczyni mąki pszennej, nadaje ładnego żółtego koloru.
Mąkę
wybieramy w zależności od potrzeb, a kierujemy się typem mąki – im wyższy typ,
tym mąką ciemniejsza i zdrowsza, bo więcej w niej zmielonych otrębów bogatych w
wartości odżywcze.
- Do pieczenia ciast biszkoptowych najlepsza mąka tortowa Typ 400 i Typ 450. Biszkopty są wtedy lekkie, puszyste i odpowiednio jasne, wtedy torty i ciasta wyglądają bardziej apetycznie.
- Do kluch, pierogów, kopytek, spodów do pizzy najbardziej sprawdza się mąka poznańska Typ 500.
- Do kruchych ciasteczek polecana jest mąka krupczatka Typ 500.
- Do placków drożdżowych i ciast na bazie ciasta francuskiego wykorzystuje się mąkę wrocławską Typ 500 lub luksusową Typ 550.
- Do wyrobu i wypieku chleba i bułeczek, w zależności jak bardzo ciemne chcemy chleby nadaje się mąka żytnia Typ 720, mąka pszenna chlebowa Typ 850, mąka sitkowa Typ 1400, mąka graham Typ 1850 i mąka razowa Typ 2000 i inne o typie większym niż 2000. Im wyższy typ, tym ciemniejsze pieczywo.
Podsumowując
informacje, które zebrałam można zauważyć, że każda mąka jest do czegoś innego.
Ale to nie znaczy, że z mąki pełnoziarnistej nie zrobimy biszkopta. Piekłam, da
się i jest na pewno zdrowy, ale jest ciemny, bardziej mokry, smakiem się różni
całkowicie i w połączeniu z puszystymi tradycyjnymi masami z bitej śmietany
może smakować inaczej, co nie znaczy, że gorzej. Ja zaryzykowałam, podałam na
stół i nikt nie marudził, jadł ze smakiem jak każde inne wypieki. Dlatego w
większości przypadków stosuję pełnoziarnistą mąkę z pełnego przemiału.
Otręby
Otręby to produkt powstały z przemiału zbóż, stąd
mamy otręby pszenne, owsiane i żytnie. Zawierają dużą ilość błonnika i są
bogactwem witamin i mikroelementów, dzięki czemu wspomagają procesy trawienne,
regulują przemianę materii i pomagają w profilaktyce schorzeń układu
pokarmowego. Dzięki tym zaletom są cenione i polecane jako element zdrowej
diety, a przez to, że powodują na dłużej uczucie sytości wspomagają nas podczas
diet odchudzających.
Otręby
pszenne – powstają podczas
przemiału pszenicy, są dodatkowo prażone, dzięki czemu zyskują na smaku.
Błonnik zawarty w tych otrębach nie podlega trawieniu, więc przechodzi przez
przewód pokarmowy w pierwotnej postaci i doskonale go oczyszcza z
niestrawionych resztek pokarmowych. Są najmniej kaloryczne z wszystkich
otrębów.
Otręby
owsiane – powstają podczas
przemiału ziaren owsa. Podobnie jak pszenne zawierają dużo błonnika, który
wspomaga trawienie, powoduje zwiększenie objętości spożywanego jedzenia, co
zapewnia nam poczucie sytości na dłużej. Są najbardziej kaloryczne, ale też
najbardziej bogate w białko.
Otręby
żytnie – powstają podczas
przemiału żyta. Nie różnią się zasadniczo od otrębów pszennych, główna różnica
jest jedynie w smaku. Zaleca się, żeby otręby żytnie przed podaniem czy
zastosowaniem namoczyć w wodzie.
Zarodki
pszenne – są najważniejszą częścią
ziarna, z której wyrastają kiełki, stąd też są wysoko cenione w zdrowej,
codziennej diecie. Spośród wszystkich produktów zbożowych mają najwyższy poziom
białka (ok. 28g/100g) i bardzo wysoki poziom składników mineralnych.
Makaron pełnoziarnisty
Makaron,
to produkt wytwarzany z wody i mąki lub wody, mąki i jajek, wtedy nazywany jest
jajecznym. O rodzajach makaronu nie będę się rozpisywać. Chciałabym tylko
pokazać czym jest makaron pełnoziarnisty, który wprowadziłam na stałe do
codziennej diety. Powszechnie wiadomo, że jak coś jest pełnoziarniste, to
znaczy pełnowartościowe i bogate w składniki odżywcze, zatem po prostu zdrowe.
Makaron pełnoziarnisty robiony jest z mąki z pełnego przemiału, czyli zawiera
więcej błonnika regulującego przemianę materii, więcej witamin i minerałów.
Taki makaron dłużej się trawi, więc też daje uczucie sytości na dłuższy czas.
Zatem w przypadku makaronu warto postawić na jakość tego, co się spożywa. I nie
są tu ważne kalorie, bo czy biały czy pełnoziarnisty wartości kaloryczne są
podobne, ale wartości odżywcze i właściwości różne.
Pieczywo pełnoziarniste
Pieczywo pełnoziarniste zdecydowanie zdominowało
mój chlebak, białego w ogóle nie kupuję. Moje osobiste odczucia są takie, że
ciemny chleb czy wieloziarniste bułeczki są smaczniejsze i bardziej chrupiące.
Myślę, że ich nie zamienię na nic innego. I potwierdzam na sobie, bułką
pełnoziarnistą czy też czarnym chlebem najadam się na dłużej, więc te
wszechobecne słowa, że pełnoziarnisty zapewnia uczucie sytości na dłużej, to
prawda. A inne zalety tego pieczywa – usprawnia działanie przewodu pokarmowego,
zmniejsza ryzyko chorób serca, cukrzycy, nadwagi i do tego daje poczucie tego,
że zrobiło się coś dobrego dla siebie, dla swojego zdrowia. Kto oporny niech
spróbuje, jest taki szeroki wybór pełnoziarnistego pieczywa, że każdy znajdzie
smak dla siebie.